Stop de afbraak van twee huizen in de Hoogstraat

Op 23 oktober 2023 verleende het college van burgemeester en schepenen een vergunning onder voorwaarden voor het slopen van twee eengezinswoningen in de Hoogstraat in Wolvertem met name de nummers 101 en 103.

Die huizen werden verworven door de Werkvennootschap in het kader van de aanleg van de Sneltram A12. Met de toenmalige eigenaars van de twee te slopen woningen werd een minnelijke onteigening overeengekomen. De andere eigenaren accepteerden hinder van de Sneltram en hebben de grondinname beperkt tot een stuk van hun tuin.

In de verleende vergunning werden voorwaarden opgenomen zoals:

• Het rooien van alle struikgewassen,
• Het meteen afvoeren van alle puinmateraal
• Het aanvullen van de grond met goed verdichtbare grond
• De percelen worden kwalitatief en rustiek ingericht door bloemrijk gras te zaaien waardoor het perceel een duurzame en groene invulling zal verkrijgen
• De vrijgekomen muur van het aangrenzende pand op huisnummer 99 wordt grondig geisoleerd
• …

Er werd in dit dossier bij de Bestendige Deputatie een bezwaar ingediend tegen de verleende sloopvergunning waarbij duidelijk gesteld werd dat er geen bezwaar is, integendeel, tegen de aanleg van de tram maar wel tegen het slopen van de twee woningen in kwestie. De bezwaren komen in essentie neer op het volgende:

• De afbraak is niet nodig voor de aanleg van het tracé omdat ze zich veel verder van het tracé bevinden dan de stukken tuin die zouden onteigend worden (een zestal meter) en omdat bv het huidige gebouw van café Benelux nòg dichterbij staat. Er is op die plaats in geen enkele aanvraag, mij bekend, sprake van het bouwen van andere structuren of voorzieningen met betrekking tot de aan te leggen spoorlijn en halte. De afbraak spruit dus niet voort uit een materiële noodzaak. Het motief is vermoedelijk dat de nieuwe eigenaar zich niet wenst in te laten met het beheer van particuliere huizen. Wat vanuit hun standpunt geen onredelijke houding is. Vanuit het gemeentelijk standpunt zou men verwachten dat een goede ruimtelijke ordening de basis moet vormen van een gezonde, veilige en aangename leefomgeving. De sloop van deze panden draagt daar niet toe bij.
• In de omgevingsvergunning zijn voorwaarden opgenomen om het afbraakmateriaal onmiddellijk te laten afvoeren, de ondergrond van alle structuren te ontdoen, het terrein aan te vullen met goed verdichtbare grond en om de vrijkomende ruimte te bezaaien met ‘bloemrijk’ gras. Er is geen sprake van onderhoud maar van een mooi klinkende ‘duurzame groene invulling’ die we in mensentaal misschien kunnen omschrijven als ‘een jungle met onkruid’. Wie een blik werpt op het terrein in de hoek van de Hoogstraat, de Driesstraat en het geluidsscherm tegen de A12, weet dat daar sedert de aanleg van dat scherm geen grasmaaier meer passeerde en dat dat gebied een aantrekkingspool vormt voor sluikstorters en andere ongure praktijken.
• Dit stuk van Wolvertem is historisch al zwaar belast door het wegvallen van het toenmalige kruispunt over wat vandaag de A12 is. Dit manifesteert zich tot op vandaag door een zeer zwakke urbanistische invulling. De huizen zijn vaak in slechte staat, waarvan sommige zelfs onbewoonbaar verklaard, waardoor de waarde van de hele buurt vermindert. Heel wat eigenaren zagen de bui al lang hangen en verkochten hun pand aan lage prijzen met klassieke bijhorende demografische verschuivingen als gevolg. De slechte toestand van de wijk vormt een directe aanleiding voor de in Meise erg gevreesde verbrusseling.
• Leegstand en/of verval of onbebouwde percelen dragen sterk bij tot een onveiligheidsgevoel. Bewoning daarentegen zorgt voor sociale controle en is er de beste remedie tegen. De afbraak van de twee woningen zal het verval van de wijk alleen maar versnellen. Het onveiligheidsgevoel en de verdere verbrusseling zal erdoor versnellen wat dan op zijn beurt ongetwijfeld weer opgelost zal moeten worden met het plaatsen van camera’s…

Een sloopvergunning zonder plan

De keuze van het college om een sloopvergunning te geven zonder dat er een plan bestaat voor een nieuwe invulling (een vlak terrein met bloemrijk gras kan moeilijk een nieuwe ‘invulling’ genoemd worden) druist dus in tegen het algemeen belang en het belang van de bewoners die vandaag in die wijk wonen.

Sociale woningen in plaats van afbraak

Er werd door de indieners van het bezwaar voorgesteld om de woningen ter beschikking te stellen van de Gewestelijke Maatschappij voor Volkshuisvesting om ze om te vormen tot sociale woningen. Door de Werkvennootschap werd (op voorstel van burgemeester Gerda Vanden Brande) aan de Gewestelijke een vraag in die zin gesteld, doch op een manier die enkel tot een negatief antwoord kon leiden:

“Is er interesse om 2 woningen in de Hoogstraat (nrs? 101 en 103) die De Werkvennootschap verwierf in het kader van de realisatie van de Sneltram en waarvoor recent een sloopvergunning bekomen werd, tijdelijk (4 à 5 jaar) via Volkshuisvesting te laten verhuren? “

Er bestaat in het dossier geen aantoonbare reden om die termijn te beperken tot 4 à 5 jaar, tenzij er vandaag al gekende bestemmingen zijn waarover niet transparant gecommuniceerd wordt en die mogelijk een nog sterker impact kunnen hebben op de omgeving dan vandaag bekend is. Het antwoord van de Gewestelijke Maatschappij voor Volkshuisvesting was uiteraard negatief:

“Wij huren enkel in voor een termijn van minstens 9 jaar. Voor kortlopende contracten zou ik eerder denken aan het verhuren als noodwoning (gemeente of OCMW) of opvangmogelijkheid voor asielzoekers (Fedasiel plaatsen@fedasil.be).”

Het is duidelijk dat de Werkvennootschap vanuit haar missie geen interesse heeft om in dit dossier naar oplossingen te zoeken. Voor de gemeente ligt dat anders. Of zou dat anders kunnen liggen.

De gemeente betaalt 2,2 miljoen euro aan de Gewestelijke voor het Tussenveld

De recente beslissing van het college om over te gaan tot de aankoop van het terrein waar de Gewestelijke de gecontesteerde sociale woningen zou bouwen legt een zware hypotheek op de mogelijkheid van de gemeente om haar Bindend Sociaal Objectief te halen. Want uiteraard zal de gemeente bovenop deze 2,2 miljoen nog ettelijke miljoenen moeten uitgeven om aan het verplichte aantal sociale woningen te geraken. Voor zover bekend werd er voor de aankoop van dat stuk grond niet met de verkoper (de Gewestelijke) bedongen dat zij voor dat ontvangen geld elders in Meise sociale woningen zouden voorzien.

Gemiste kansen

Door de sloopvergunning te verlenen voor deze twee gebouwen mist de gemeente een kans om minstens 2 eenheden van het BSO te behalen. De gemeente mist eveneens een kans om het verdere verval van deze wijk te verhinderen. De gemeente riskeert eveneens nieuwe kosten op te lopen voor het onderhoud van de twee vrijgekomen percelen omdat ze het permanente onderhoud ervan niet afgedwongen heeft in haar vergunningsvoorwaarden..

Maar misschien is het nog niet te laat

In haar betoog rond het dossier van Tussenveld beroept de gemeente zich op ‘voortschrijdend inzicht’. Misschien is het daarom aan te bevelen dat de gemeente dit dossier terug ter harte neemt en vanuit de bekommernis voor haar burgers in het bijzonder voor diegene die vandaag nog in dit stukje van Wolvertem wonen. Het bestuur zou een ERNSTIGE poging kunnen ondernemen om de sloop vooralsnog te verhinderen door met de partijen rond de tafel te gaan zitten en vanuit het algemeen belang een beter voorstel uit te werken dan de sloop. Een partij die daar dan niet mag bij ontbreken zijn de lokale bewoners die bij de installatie van dit bestuur de garantie kregen te mogen participeren in de besluitvorming.

VOORSTEL VAN BESLISSING

Met het oog op het algemeen belang neemt de gemeente het initiatief om de Werkvennootschap te verzoeken om de plannen voor de sloop van deze twee woningen ‘on hold te zetten’ en met alle betrokken partijen rond de tafel te gaan zitten om naar een betere en gedragen oplossing te zoeken.

Ten minste volgende 3 opties worden onderzocht:

• 1. Een duidelijk plan met garanties en strikte termijnen van een project dat de leefbaarheid van de buurt ten goede komt en dat in de plaats zal komen van de geplande afbraak.
• 2. De oorspronkelijke bestemming van de gebouwen (bewoning) te behouden en de woningen (met de gekende beperkingen die voortvloeien uit de aanleg van de het tracé van de sneltram) te verkopen aan derden die zich niet storen aan de tram.
• 3. Eveneens de woonbestemming te behouden en beide panden ter beschikking te stellen van de sociale huisvestingsmaatschappij die hiervoor overigens over voldoende middelen beschikt gelet op het recente bod van 2,2 miljoen euro van de gemeente voor de aankoop van het Tussenveld.